در ماه سپتامبر موارد نقض حقوق بشر در ایران همچون ماههای گذشته ادامه داشت. از اصلی ترین موارد نقض حقوق بشر در ماه سپتامبر میتوان به ۳۳ مورد اجرای حکم اعدام که شامل اعدام ۹ زندانی سیاسی و ۱ اعدام در ملاءعام،بازداشت گسترده فعالین حقوق بشر، مدنی و وکلا دادگستری، دو مورد اجرای حکم شلاق، شکنجه و فشار بر زندانیان سیاسی و محرومیت از تحصیل دانشجویان بهایی اشاره کرد.
در ماه سپتامبر شاهد بازداشت گسترده و خودسرانه در سراسر ایران بودیم.
این بازداشتها فعالین حقوق زنان، فعالین مدنی، فعالین حقوق بشری، وکلا دادگستری و شهروندان کرد، عرب و اقلیتهای مذهبی را در بر میگیرد.
بیش از ۵ وکیل دادگستری و ۳ تن از فعالین حقوق زنان و حقوق بشر بازداشت شدند.
هدی عمید، پیام درفشان، فرخ فروزان، آرش کیخسروی و قاسم شعله سعدی وکلا دادگستری، نجمه واحدی و رضوانه محمدی فعال حقوق زنان و رضا خندان فعال حقوق بشر از جمله کسانی هستند که طی این ماه بازداشت شده اند.
عفو بین الملل ضمن محکومیت بازداشت وکلا و فعالین حقوق بشر در بیانیهای اعلام کرد «وضعیت حقوق بشر در ایران به نطقهی بحران رسیده است. ابراز نگرانیهای ملایم کافی نیست. ما خواهان واکنش جدی از سوی جامعه بین المللی هستیم. آنها باید از مقامات ایران بخواهند که حملات خود علیه مدافعان حقوق بشر از جمله وکلای حقوق بشری و فعالان حقوق زنان را متوقف کنند و بلافاصله و بدون قید و شرط کسانی که اخیرا بازداشت شده اند را آزاد کرده و تضمین کنند که هر فرد بازداشت شده از زمان دستگیری به وکیل دسترسی داشته باشد.»
دو تن از فعالین مدنی ترک آذربایجانی به نام اولدوز قاسمی و رحمان قاسمی در ماه سپتامبر بازداشت شدند.
در ماه سپتامبر نیروهای امنیتی در برخی از شهرهای استان خوزستان اقدام به بازداشت گسترده شهروندان اهل سنت و عرب کرده است هویت و آمار دقیقی از بازداشت شدگان تاکنون در دست نیست.
حق حیات
الف) اعدام
شمار اعدامهای ثبت شده توسط مانیتورینگ حقوق بشر ایران در ماه سپتامبر به بیش از ۳۳ تن بالغ گردیده است.
از مجموعه اعدام هاي انجام شده طي این ماه، ۱ اعدام در ملاءعام و ۹ اعدام مربوط به زندانيان سياسي بوده است. دو مورد اعدام جمعی در دستههای گروهی ۹ و ۸ نفره در زندانهای عادل آباد شیراز و رجایی شهر کرج صورت گرفته است.
از جمله اعدامهای سیاسی میتوان به اعدام رامین حسین پناهی و زانیار و لقمان مرادی اشاره کرد که علیرغم هشدارهای مجامع بین المللی و بدون اطلاع خانواده و وکلایشان اجرا شد.
همچنین از دیگر موارد اعدام زندانیان سیاسی میتوان به کمال احمدنژاد زندانی سیاسی کرد در زندان میاندوآب اشاره کرد.
اسامی و مشخصات زندانیان اعدام شده در ماه سپتامبر:
شمار اعدام ها در ماه سپتامبر | |||||
R | نام و نام خانوادگی | سن | تاریخ اعدام | محل اعدام | منبع حکومتی |
۱ | محمد شه بخش | ۲۱ | ۱۲شهریور-۳سپتامبر | زندان مرکزی زاهدان | |
۲ | اسماعیل شه بخش | ۲۳ | ۱۲شهریور –۳ سپتامبر | زندان مرکزی زاهدان | |
۳ | حیات الله نوتی زهی | ۲۴ | ۱۲شهریور –۳ سپتامبر | زندان مرکزی زاهدان | |
۴ | رضا قاسمی | ۱۴شهریور-۵ سپتامبر | زندان رجایی شهر | ||
۵ | دلال زاده | ۱۴شهریور – ۵ سپتامبر | زندان رجایی شهر | ||
۶ | امیر امین دخت | ۱۴شهریور – ۵ سپتامبر | زندان رجایی شهر | ||
۷ | سید محمود حسینی | ۱۴ شهریور –۵سپتامبر | زندان رجایی شهر | ||
۸ | مهدی تاجیک | ۱۴ شهریور –۵ سپتامبر | زندان رجایی شهر | ||
۹ | اکبر سلیمی | ۱۴شهریور – ۵ سپتامبر | زندان رجایی شهر | ||
۱۰ | کاظم ابراهیم خانی | ۱۴شهریور – ۵سپتامبر | زندان رجایی شر | ||
۱۱ | شهاب تقی زاده | ۱۴شهریور – ۵ سپتامبر | زندان رجایی شهر | ||
۱۲ | رامین حسین پناهی | ۲۴ | ۱۷شهریور – ۸ سپتامبر | زندان رجایی شهر | خبرگزاری فارس |
۱۳ | زانیار مرادی | ۳۱ | ۱۷شهریور –۸ سپتامبر | زندان رجایی شهر | خبرگزاری فارس |
۱۴ | لقمان مرادی | ۳۷ | ۱۷ شهریور –۸ سپتامبر | زندان رجایی شهر | خبرگزاری فارس |
۱۵ | کمال احمدی | ۱۹شهریور –۱۰سپتامبر | زندان میاندواب | ||
۱۶ | احمد شباب | ۱۸شهریور – ۹ سپتامبر | زندان مرکزی ارومیه | ||
۱۷ | ناصر عزیزی | ۱۸ شهریور – ۹ سپتامبر | زندان مرکزی ارومیه | ||
۱۸ | نظیر احمد گمشادزهی | ۲۱ شهریور – ۱۲سپتامبر | زندان سراوان | ||
۱۹ | یک نفر | ۲۲شهریور –۱۳سپتامبر | مرودشت – ملاءعام | خبرگزاری میزان | |
۲۰ | عارف ریگی | ۳۲ | ۲۴شهریور -15سپتامبر | زندان مرکزی زاهدان | |
۲۱ | عبدالخالق صفایی | ۳۱شهریور –۲۲سپتامبر | زندان عادل آباد شیراز | خبرگزاری مهر | |
۲۲ | علی اکبر حقیقی | ۳۱شهریور –۲۲سپتامبر | زندان عادل آباد شیراز | خبرگزاری مهر | |
۲۳ | علی شاه علیان | ۳۱شهریور –۲۲سپتامبر | زندان عادل آباد شیراز | خبرگزاری مهر | |
۲۴ | حمیدرضا صفایی | ۳۱شهریور –۲۲سپتامبر | زندان عادل آباد شیراز | خبرگزاری مهر | |
۲۵ | بهنام روستایی | ۳۱شهریور –۲۲سپتامبر | زندان عادل آباد شیراز | خبرگزاری مهر | |
۲۶ | احسان صفایی | ۳۱شهریور –۲۲سپتامبر | زندان عادل آباد شیراز | خبرگزاری مهر | |
۲۷ | محمدرضا صفایی | ۳۱شهریور –۲۲سپتامبر | زندان عادل آباد شیراز | خبرگزاری مهر | |
۲۸ | داوود زارعی | ۳۱شهریور –۲۲سپتامبر | زندان عادل آباد شیراز | خبرگزاری مهر | |
۲۹ | مهدی زمانی | ۳۱شهریور -۲۲سپتامبر | زندان عادل آباد شیراز | خبرگزاری مهر | |
۳۰ | احسان | ۲۱ | سپتامبر | زندان کرج | خبرگزاری رکنا |
۳۱ | بصیر | ۳۱ | سپتامبر | زندان کرج | خبرگزاری رکنا |
۳۲ | مجید پیلی | ۴۱ | ۳مهر – 25 سپتامبر | زندان نشتارود تنکابن | |
۳۳ | امیر | ۲۷ | سپتامبر | زندان رجایی شهر | سایت خبرآنلاین |
ب) قتلهای خودسرانه:
در ماه سپتامبر نه مورد قتل خودسرانه صورت گرفته است که در بین آنها چهار مورد مربوط به کولبران و کاسبکاران کرد و یک مورد یک جوان ۱۷ ساله بلوچ بوده است.
– یک پدر فقیر به نام عیسی جدیدالاسلام شهروند اهل سنت در شهرستان زهک زابل، روز ۱۴سپتامبر ۲۰۱۸، تنها به دلیل حمل دو گالن بنزین جهت فروش در مرز هدف شلیک مستقیم نیروهای امنیتی قرار گرفت و جان سپرد.
– علی بامری نوجوان ۱۷ ساله بر اثر شلیک مستقیم نیروهای سپاه در شهر دلگان واقع در استان سیستان و بلوچستان جان سپرد.
– محمود کتابی ۳۰ ساله، کولبر اهل بانه پس از بازداشت توسط نیروهای سپاه در مرز سردشت، در همانجا تیر باران شد. وی متاهل و پدر یک پسر هشت ساله بود.
ج) مرگ در حبس
در ماه سپتامبر نه مورد مرگ در حبس ثبت شده است. زندانیان در زندانهای هشتگرد اصفهان، ارومیه، زاهدان، تبریز و بازداشتگاه شهرستان بناب براثر عدم رسیدگی به موقع پزشکی و یا خودکشی به دلیل فشارهای روحی و جسمی در زندان جان خود را از دست داده اند.
– حجت اقتصادی اهل بناب روز ۱۱ سپتامبر توسط نیروهای انتظامی بازداشت و یک روز پس از بازداشت بر اثر ضرب و شتم و شکنجه در بازداشتگاه این شهر جان خود را از دست داد.
– علیرضا توبراق قلعه، رضا ملک رضایی و سجاد جمای فرد در زندان مرکزی ارومیه، غلامرضا گول در زندان زاهدان و بیوک لطفالله زاده ۶۱ ساله در زندان مرکزی تبریز به دلیل عدم رسیدگی پزشکی در زندان جان خود را از دست دادند.
– فرید یادگاری و روح الله در زندان هشتگرد اصفهان اقدام به خودکشی کرده و جان خود را از دست دادند.
احكام و مجازاتهاي بيرحمانه:
در ماه سپتامبر ۲۰۱۸، دو مورد حکم ۷۴ ضربه شلاق توسط مقامات ایرانی اجرا شد که یک مورد آن در ملاعام صورت گرفته است. همچنین هفت مورد حکم ۷۴ ضربه شلاق برای شش تن از فرهنگیان بازداشت شده و یک زندانی سیاسی در زندان بیرجند صادر شده است.
– روز چهارشنبه ۵ سپتامبر، حکم ۷۰ ضربه شلاق عارف مرادی ۳۲ ساله، از بازداشت شدگان تظاهرات سراسری دی ماه ۹۶، در دادسرای قزوین اجرا شد.
– روز چهارشنبه ۲۶سپتامبر، حکم ۷۴ ضربه شلاق علی تازیکی در ملاعام در بخش زبرخان شهرستان نیشابور اجرا شد. (خبرگزاری میزان – ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۸)
بازداشت و دستگيريها:
در ماه سپتامبر، بیش از ۱۹۷ مورد بازداشت و دستگیری ثبت شده است. در بین آن ۱۵۳ مورد دستگیری سیاسی، ۲۲ مورد دستگیری اقلیتهای قومی و مذهبی و ۲۲ مورد دستگیری خودسرانه می باشد.
وضعیت زندانیان:
زندانیان در زندانهای مختلف ایران کماکان تحت فشار و شکنجه روحی و جسمی قرار دارند.
– بسیاری از زندانیان سیاسی با محرومیت از درمان، محرومیت از ملاقات و تماس با خانواده، آزار و اذیت خانوادههایشان درخارج از زندان، عدم موافقت با مرخصی آنان توسط مقامات قضایی تحت فشار قرار گرفته اند.
– بیش از ۲۲زندانی در اعتراض به وضعیت خود و فشارهای وارده بر خانواده شان و روند پروندههایشان در زندانهای اوین، تهران بزرگ، ارومیه، نشتارود تنکابن و شیبان اهواز اقدام به اعتصاب غذا کرده اند.
– وضعیت آرش صادقی زندانی سیاسی در زندان رجایی شهر کرج در این ماه بسیار نامناسب گزارش شده است و مقامات زندان با ممانعت از دسترسی آزادانه وی به خدمات درمانی مناسب در حال شکنجه و آزار و اذیت وی هستند.
آرش صادقی که به بیماری سرطان استخوان مبتلا شده در ماه سپتامبر علیرغم کارشکنی های مستمر مقامات قضایی و زندان تحت عمل جراحی قرار گرفت اما مقامات قضایی بدون توجه به نکات پزشک جراح مبنی بر بستری وی به مدت ۲۵ روز در بیمارستان بلافاصله این زندانی سیاسی را به زندان بازگردادند و همین امر و غیر بهداشتی بودن محل نگهداری آرش صادقی باعث عفونت محل جراحی شده است.
حقوق اقلیتها:
در ماه سپتامبر فشار علیه اقلیتهای قومی و مذهبی نسبت به ماه گذشته افزایش یافته بود.
بیش از ۵۰ تن از شهروندان بهایی در نتایج کنکور سراسری سال جاری با نقض در پرونده مواجه شده و به دلیل بهایی بودن از ادامه تحصیل محروم شده اند.
بیش از ۲۲ تن از شهروندان بهایی طی ماه سپتامبر توسط نیروهای امنیتی در شیراز، اصفهان و کرج بازداشت شدند.